Voor veel mensen is ‘gezonder eten’ een persoonlijke doelstelling. Voordat we gaan bespreken hoe we dat gaan doen, en ik je tips geef om ermee aan de slag te gaan, is het belangrijk om een aantal zaken te begrijpen.

Wat is ‘gezond eten’ precies?

Gezond eten is niet statisch, het is een structurele manier van eten waarbij de gezondheid verbetert op sociaal vlak, mentaal vlak en fysiek vlak.

⚠Het is dus meer dan het eten of juist vermijden van bepaalde voedingsstoffen [1,2].

➡Gezond eten op sociaal vlak betekent dat je rekening houdt met je eigen normen en waarden en de cultuur waarin je leeft. Als het in jouw (leef)wereld en sociale netwerk gebruikelijk is om veel alcohol te drinken, dan zal het verstandig zijn te matigen, maar mogelijk is het een te grote stap (en te stressvol) om ‘cold turkey’ afstand te doen van je ‘bruisende uitgaansleven’. Een avond per een of twee weken wat kunnen drinken biedt je de mogelijkheid om te matigen, maar niet volledig afstand te doen van je huidige leefstijl. Iemand met een bruisend uitgaansleven kan makkelijker gezonder worden als hij binnen zijn bruisende uitgaansleven een beter voedingspatroon ontwikkelt. Het hoeft niet een 180 graden verandering te zijn, om gezonder te leven.
Let op: als iemand zijn uitgaansleven -deels- aanpast zodat hij vaker ’s nachts slaapt, zou dat natuurlijk hartstikke gezond zijn. Maar dan moet die persoon dat wel willen.

➡Tegen je wil in een bepaald leven leiden, is per definitie ongezond, voor het mentale vlak welteverstaan. Een voedingspatroon waarbij men geen rekening houdt met smaak en persoonlijke voorkeur, is dus niet gezond.

Simpelweg om deze reden is er niet EEN perfecte manier van gezond eten. Er zijn hooguit generieke richtlijnen, die we moeten toepassen en aanpassen aan de individu.
Dat leer je dan weer tijdens de ‘Gezonde Voedingscursus’.

➡Je leefstijl beïnvloedt je voedingsstof en energie behoeften. Iemand die dagelijks lange afstanden loopt heeft meer koolhydraten en suiker nodig, dan iemand die zittend werkt en geen sport doet [3]. Je fysieke gezondheid wordt dus beïnvloed door je energetische- en voedingsstof behoeften.

➡Voeding kan ziekte voorkomen, maar ook doen ontstaan en verergeren. Bij ziekte veranderen de spelregels en adviseer ik je te gaan naar iemand met verstand van voeding, zoals geregistreerde diëtisten.

Gezonde voeding is dus een structurele manier van eten waarbij de gezondheid verbeterd/onderhouden blijft op sociaal vlak, mentaal vlak en fysiek vlak. Ik zei eerder dat er geen ‘perfect’ voor te kauwen voedingspatroon is, daarom zijn voorgeschreven ‘diëten’ uit dieetboeken per definitie een ongeschikte oplossing op individueel niveau.

Richtlijnen

Wel zijn er richtlijnen te geven, en die richtlijnen zijn in Nederland bedacht door de Gezondheidsraad [4].

“Eet volgens een meer plantaardig en minder dierlijk voedingspatroon conform de onderstaande richtlijnen

-Eet dagelijks ten minste 200 gram groente en ten minste 200 gram fruit
-Eet dagelijks ten minste 90 gram bruin brood, volkorenbrood of andere volkorenproducten
-Eet wekelijks peulvruchten
-Eet ten minste 15 gram ongezouten noten per dag
-Neem enkele porties zuivel per dag, waaronder melk of yoghurt
-Eet een keer per week vis, bij voorkeur vette vis
-Drink dagelijks drie koppen thee
-Vervang geraffineerde graanproducten door volkorenproducten
-Vervang boter, harde margarine en bak- en braadvetten door zachte margarine, vloeibaar bak- en braadvet en plantaardige oliën
-Vervang ongefilterde door gefilterde koffie
-Beperk de consumptie van rood vlees en met name bewerkt vlees
-Drink zo min mogelijk suikerhoudende dranken
-Drink geen alcohol of in ieder geval niet meer dan één glas per dag
-Beperk de inname van keukenzout tot maximaal 6 gram per dag
-Het gebruik van voedingsstofsupplementen is niet nodig, behalve voor mensen die tot een specifieke groep behoren waarvoor een suppletieadvies geldt”

Om je voedingspatroon aan te passen heb ik enkele tips. Ook deze goed onderbouwde tips zijn algemeen- pas als je in kaart brengt hoe je leefstijl eruitziet kun je de meest effectieve, op de individu gebaseerde adviezen geven.

Tips:
✔Begin tijdens je maaltijd met fruit of groenten
✔Bij sommige mensen past het heel goed; maaltijden op de avond van te voren voorbereiden. Als je je maaltijd bij je hebt, heb je geen chocoladereep nodig bij het tank-station!
🚫Eet minder vaak vlees
✔Doe geen boodschappen op een lege maag
✔Maak het jezelf niet te moeilijk, een maaltijd zonder te veel poespas kan heel gezond en lekker zijn!
✔Maak van te voren een lijst met boodschappen en houd je aan je lijst
🚫Voeg minder zout toe aan je eten
🚫Drink geen cafeïne houdende dranken meer na zeven uur ’s avonds
✔Drink water tijdens/voor het eten
✔Probeer vaak nieuwe groenten/fruit uit
🚫Eet minder kant-en-klaar, waar mogelijk
✔Eet dagelijks een klein handje ongezouten noten, dit kan ook in je salade
🚫Stop met frisdrank, kies liever voor water (of light- ja echt, light is een verstandiger keus dan normaal)

Meer direct te implementeren tips en kennis ontvang je tijdens onze Gezonde Voedingscursus.

Succes! Vond je dit artikel interessant of heb je vragen, plaats hieronder je reactie. Ik waardeer reacties enorm!

Geraadpleegde bronnen:

1. Stegeman, N., Gilbert-Peek, & Franken, A. (2013). Voeding bij gezondheid en ziekte. Houten: Noord Hoff Uitgevers.
2. Thompson, J. L., Manore, M., & Vaughan, L. A. (2011). The science of nutrition. San Fransisco: Pearson Education Inc.
3. Geel, A. (2012). Voeding & Sport.
4. Gezondheidsraad. (2015). Richtlijnen Goede Voeding 2015.